محمد رضوانی‌فر – معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی – ، درباره جزییات موجودی کالاهای اساسی در بنادر و گمرکات کشور اظهار کرد: بیست و هفتم شهریور ماه سال گذشته مجموع کالاهای اساسی در گمرکات بنادر و اسکله حدود ۶.۶ میلیون تن بوده است که در اواخر شهریور ماه امسال به ۴.۶ میلیون تن رسیده است. این نشان می‌دهد که سرعت خروج کالاهای اساسی و انجام تشریفات گمرکی آنها به مراتب بیشتر شده است.

وی افزود: این کالاهای اساسی شامل گندم جو دانه‌های روغنی کاغذ دارو و تجهیزات پزشکی و سایر کالاهایی که در سرفصل ۲۵ قلم کالاهای اساسی طبقه بندی شده است.

رییس کل گمرک در پاسخ به سوالی درباره اینکه از این میزان موجودی اعلام شده برای امسال سهم بنادر، اسکله و غیره چقدر است؟ گفت: از این مقدار حدود سه میلیون تن در حال انجام تشریفات گمرکی بوده و در محوطه‌های گمرکی است و مابقی آن در بندرگاه یا لنگرگاه است.

رضوانی‌فر در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه چه اتفاقاتی باید رخ دهد که شاهد افزایش سرعت در این زمینه باشیم؟ اضافه کرد: باید چند اتفاق به صورت همزمان رخ دهد که می‌توان به ادامه داشتن بهبود فرآیند پاسخ به استعلامات گمرکی از سوی دستگاه‌های متولی در این زمینه و بهبود نظم و اولویت دهی به تخصیص ارز برای کالاهایی که در اولویت بالاتری قرار دارند اشاره کرد، چرا که ۷۰ درصد ایستایی کالاها در بنادر و گمرکات به این حوزه یعنی نوبت تخصیص ارز و تخصیص ارز برمی‌گردد.

وی ادامه داد: همچنین باید متناسب با نیاز بازار داخل و حجم منابع ارزی قابل تخصیص که وجود دارد، ثبت سفارش کالاها صورت گیرد. یعنی برنامه‌ریزی ثبت سفارش به گونه‌ای نباشد که کالا در بنادر و گمرکات کشور بیاید و به دلیل نبودن ارز یا تامین و تخصیص آن کالا در گمرکات کشور بماند و در نوبت‌های طولانی منتظر باشد.

به گفته رییس کل گمرک جمهوری اسلامی ایران، از سوی دیگر بخشی از ایستایی کالا به امکانات و تجهیزات گمرکی مانند آشکارسازها (x_ray) برمی‌گردد که هم اکنون در حال توسعه در این حوزه هستیم و اخیراً دو آشکارساز نیز وارد کشور شد.

رضوانی‌فر تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین عوامل در این زمینه این است که صاحبان کالا به صورت تعمدی در ترخیص کالای خود تعلل می‌کنند که انگیزه‌های مختلفی از جمله افزایش قیمت می‌تواند داشته باشد، البته به زودی کارنامه عملکردی شرکت‌های بزرگ را در گمرک منتشر خواهیم کرد تا ببینیم یک صاحب کالا از زمان اظهار تا انجام تشریفات گمرکی و ترخیص کالا چقدر زمان داشته است. آن تعداد کالاهایی که در صندوق و همه تشریفات گمرکی آنها انجام شده و صاحب کالا برای ترخیص آن اقدامی نمی‌کند، تعلل محسوب می شود. اما باید گفت که گمرک و بندر جای نگهداشتن کالا به قصد افزایش قیمت و تنظیم بازار نیست.