رئیس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی سازمان بورس گفت: تامین مالی شرکت‌ها در کشور از ۲ منبع صورت می‌گیرد، یکی بازار پول و منبع دیگر بازار سرمایه است که در سال‌های اخیر با اصلاح دستورالعمل‌های انتشار اوراق، درصد تامین مالی از محل بازار سرمایه از بازار پول پیشی گرفته است.

«مرتضی چشان» در نشست مشترکی با شرکت‌ها و اعضای اتاق بازرگانی ایران به تشریح فرآیندهای تامین مالی از طریق بازار سرمایه پرداخت و اظهار کرد: در حقیقت بازار سرمایه محل مناسبی برای معامله سهام و تامین مالی شرکت‌ها است و شرکت‌ها با توجه به ماهیت خود (سهامی عام و یا خاص، تعاونی و…) می‌توانند اقدام به تامین مالی کنند؛ همچنین امکان سرمایه‌گذاری برای افراد حقیقی در اوراق نیز وجود دارد.

وی با بیان اینکه انواع ابزارهای تامین مالی اسلامی با توجه به نوع نیاز شرکت‌ها طراحی شده‌اند، عنوان کرد: در کشور ما تامین مالی از طریق بازار سرمایه به وسیله ابزارهای مالی اسلامی (صکوک) انجام می‌شود که انواع مختلفی دارد؛ از جمله این اوراق می‌توان به صکوک اجاره، مرابحه، منفعت، سفارش ساخت، خرید دین، مضاربه و … اشاره کرد.

چشان خاطرنشان کرد: با توجه به وجود ابزارهای مالی اسلامی متنوع و تخصصی‌ که هر یک برای اهداف تامین مالی خاصی طراحی شده است، مهمترین اقدام در قدم نخست، تشخیص و انتخاب ابزار مالی مناسب با توجه به هدف شرکت از تامین مالی است.

رئیس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی سازمان بورس و اوراق بهادار تشریح کرد: باتوجه به اینکه وجوه جمع‌آوری شده از مردم در اختیار متقاضی تامین مالی قرار می‌گیرد، مدارک و مستندات انتشار اوراق از جمله بیانیه حسابرسی شده حداقل یک روز قبل از انتشار اوراق جهت بررسی طرح و وضعیت مالی متقاضی توسط سرمایه گذاران بر روی سایت کدال و بورس مربوطه، منتشر می‌شود.

شیوه تامین مالی از بازار سرمایه

وی همچنین مطرح کرد: به‌طور کلی تمامی اوراقی که در بازار سرمایه منتشر می‌شوند از قواعد و شرایطی که در دستورالعمل هر اوراق مشخص است، تبعیت می‌کند. دستورالعمل‌های مربوطه برای انتشار اوراق در پایگاه قوانین و مقررات بازار سرمایه به نشانی cmr.seo.ir (متعلق به سازمان بورس) قرار گرفته است.

چشان بیان کرد: البته در کنار وجود منابع یاد شده و دستورالعمل‌ها، متقاضیان تامین مالی می‌توانند برای سهولت فرآیند تامین مالی خود و دریافت راهنمایی‌های لازم به مشاوران عرضه مراجعه کنند. لیست مشاوران عرضه اوراق بهادار نیز در وبسایت رسمی سازمان بورس (cfi.seo.ir) درج شده است.

رئیس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار بدهی سازمان بورس و اوراق بهادار همچنین ادامه داد: پس از اینکه طرح تامین مالی و روش تامین مالی مشخص شد، مشاوران عرضه، گزارش توجیهی را تهیه کرده و تمامی مشخصات شرکت و طرح مورد نظر جهت تامین مالی را در گزارش تشریح می‌کنند و مدارک و مستندات لازم از شرکت متقاضی را به همراه گزارش توجیهی به سازمان بورس ارسال خواهند کرد؛ به این ترتیب سازمان بورس پس از بررسی این موارد، موافقت خود را تحت عنوان “موافقت اصولی” صادر می‌کنند.

چشان گفت: پس از دریافت موافقت اصولی، شرکت‌ متقاضی، قراردادهای پشتوانه انتشار اوراق را با ارکان‌های مربوطه منعقد و به همراه بیانیه ثبت حسابرسی شده، به سازمان بورس ارسال می‌کنند. با تکمیل این فرآیند، مجوز انتشار اوراق توسط سازمان بورس صادر می‌شود.

بانیان تامین مالی چه شرایطی باید داشته باشند؟

وی ضمن تاکید بر اینکه امکان تامین مالی در بازار سرمایه تنها برای شخص حقوقی فراهم است، گفت: شرکت‌هایی که خواهان تامین مالی از بازار سرمایه هستند باید در ایران به ثبت رسیده باشند و این شرکت‌ها باید دو سال پی در پی صورت مالی حسابرسی شده که صورت مالی یکسال اخیر آن باید مورد تایید حسابرس معتمد سازمان بورس قرار بگیرد ارائه دهند؛ همچنین اظهارنظر حسابرس در خصوص صورتهای مالی مذکور نباید مردود یا عدم اظهار نظر باشد. لیست حسابرسان معتمد در وبسایت (seo.ir) وجود دارد.