نخستین بار در سال ۱۳۸۴ و با ابلاغ سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی توسط مقام معظم رهبری از واژه “تعاونی‌های نوع جدید” رونمایی شد. به موجب سیاست های ابلاغی مذکور، امکان تاسیس تعاونی های جدید در قالب شرکت سهامی عام با محدودیت مالکیت هر یک از سهامداران به سقف معینی که حدود آن را قانون تعیین می‌کند، فراهم شد.

به دنبال آن در بهمن ماه سال ۱۳۸۶ قانون اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی به تصویب رسید و “شرکت تعاونی سهامی عام” به عنوان تعاونی جدید رسماً وارد ادبیات حقوقی کشور شد.

تعاونی سهامی عام در تعریف به نوعی از شرکتهای سهامی عام اطلاق می شود که با رعایت قانون تجارت و محدودیت های موجود در قانون اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی تشکیل شده باشد.

انعطاف و تنوع در شیوه‌های افزایش سرمایه و توزیع سهام، امکان حضور در بورس و استفاده از مزایای بازار سرمایه، بهره گیری از روش های تامین مالی جدید، معافیت مالیاتی، تامین بخشی از سرمایه از طریق پذیره نویسی عمومی، اعمال رأی براساس میزان سهم و امکان حضور در تمامی عرصه های اقتصادی از جمله بانکداری و بیمه از جمله مزایای شرکتهای تعاونی سهامی عام به شمار می رود.

جعفر امیرآبادی زاده ـ مدیرکل دفتر تعاونی های خدماتی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ـ به تازگی از ثبت چهارمین شرکت تعاونی سهامی عام در سازمان بورس به منظور بهره مندی تعاونی از ظرفیت بازار سرمایه خبر داده است.

وی با اشاره به منویات مقام معظم رهبری در ابلاغ سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی بر رفع محدودیت از حضور تعاونی‌ها در تمام عرصه‌های اقتصادی، تنوع در شیوه‌های افزایش سرمایه و توزیع سهام در بخش تعاونی در دولت سیزدهم تاکید کرد.

مدیرکل تعاونی‌های خدماتی وزارت تعاون، نقش و جایگاه شرکت‌های تعاونی سهامی‌ عام را مهم خوانده و حمایت همه‌جانبه ارکان بخش تعاون از تعاونی‌های سهامی عام را برای استفاده از ظرفیت بازار سرمایه لازم و ضروری می داند.

به گفته وی شرکت‌های تعاونی نوع جدید به خصوص تعاونی‌های سهامی عام نقش موثری در کمک به توسعه اقتصاد تعاونی و استفاده از سرمایه‌های خرد مردم جهت اجرای پروژه‌های بزرگ ملی دارند.

شرکت‌های تعاونی سهامی عام نوع منحصر به فرد شرکت‌های بزرگ است که اجازه فروش سهام به عموم مردم را دارند. این نوع تعاونی‌ها، تنها تعاونی هایی هستند که امکان خرید و فروش سهام آنها در بورس وجود دارد و می توانند علاوه بر تشکیل اتحادیه، به عضویت اتاق‌های تعاون درآیند.

به طور کلی شرکت‌های تعاونی با هدف کمک به بهبود وضع اقتصادی و تامین نیازمندی های زندگی تشکیل می شوند و در شرایط نامساعد اقتصادی و به منظور افزایش قدرت خرید جامعه، اقشار کم درآمد و محروم را تحت پوشش قرار می‌دهند.

برابر آمارها تاکنون ۲۵ شرکت تعاونی سهامی‌ عام در کشور با سرمایه‌ای بالغ بر ۹۰۰۰ میلیارد ریال به ثبت رسیده است که این تعداد تعاونی دارای ۷۶۰۰۰ نفر سهام‌دار حقیقی و حقوقی بوده و برای ۵۴۰۰ نفر اشتغالزایی به دنبال داشته است. از مجموع ۲۵ تعاونی سهامی عام، ۴ تعاونی در سازمان بورس و اوراق بهادار ثبت و موفق به پذیرش در بازار سرمایه شده‌اند.