در شرایطی که نوسازی کامیون‌های فرسوده به اعتبار بسیار زیادی نیاز دارد، این مسئله با چالش‌های بسیاری از جمله منابع مالی هنگفت، محدودیت‌های اعتباری دولت و البته آمارهای متناقضی رو به روست.

نوسازی کامیون‌های فرسوده با اعتبار هنگفت و آمارهای اشتباه

نوسازی کامیون‌های فرسوده در کشور همواره در برنامه‌های دولت‌های مختلف قرار داشته اما هیچ‌گاه آن طور که باید به آن توجه نشده است و با وجود برنامه‌های بسیار برای نوسازی ناوگان از طریق تولیدات مثلا داخلی و واردات تا کنون به نتیجه نرسیده است.

به عنوان مثال طی سال‌های گذشته قرار بود نوسازی کامیون‌های فرسوده از طریق واردات کامیون‌های دست دوم اروپایی محقق شود اما بر اساس آمارهای گمرک تاکنون حدود ۶۴۰۰ کامیون وارداتی در گمرک‌های کشور بلاتکلیف مانده و با وجود ورود دستگاه قضایی به این پرونده، تعداد کمی از آن‌ها تا کنون ترخیص شده است.

از سوی دیگر آمارهای موجود در این زمینه هم متناقض است و عددهای متفاوتی درباره تعداد کامیون های فرسوده مطرح می شود. رستم قاسمی- وزیر راه و شهرسازی- هفته گذشته در شورای اداری استان سمنان در این باره این گونه اظهار نظر کرد: نوسازی ناوگان جاده‌ای و ریلی در یک ماه آینده با مشارکت وزارتخانه‌های راه و صمت آغاز می‌شود.

وی افزود: در حمل و نقل جاده ای، حدود ۳۶۰ هزار کامیون در کشور با عمر بالای ۲۴ سال تردد می‌کنند که در این خصوص نیازمند نوسازی ناوگان هستیم. برای مساله حمل و نقل زمینی و ریلی، دستورکاری در حال تهیه است که ظرف یک ماه آینده در دولت و با مشارکت و توافق با وزارت صنعت، معدن و تجارت، نوسازی در حوزه حمل و نقل جاده ای و حمل و نقل ریلی در کشور شروع می شود. در غیر این صورت این مسیر ما را به سمت کاهش تردد ریلی و حتی مشکلات تردد جاده ای پیش خواهد برد.

این اظهارات در حالی مطرح شده که احمد کریمی -دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیونداران- در این باره به ایسنا گفت: تعداد کل ناوگان رسمی و غیررسمی فعال در کشور حدود ۴۰۰ هزار دستگاه کامیون است و از این تعداد حدود ۱۴۰ هزار دستگاه بالای ۲۵ سال عمر دارند و فرسوده محسوب می‌شوند.

وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه میانگین قیمت تمام شده واقعی برای هر دستگاه کامیون نو چقدر است، افزود: اگر دست دلال‌ها و واسطه‌های بخش خصوصی و دولتی کوتاه شود. نوسازی و خرید هر دستگاه کامیون بسته به داخلی یا وارداتی بودن ۲.۵ میلیارد تومان هزینه بر می‌دارد که البته تا دو میلیارد تومان هم قابل تعدیل است و اگر اعتبار این طرح امروز از محل صندوق توسعه ملی تامین شود، می‌توان با تسهیلات ارزان قیمت در بازه زمانی حدود پنج سال این طرح را به سرانجام رساند که انقلابی در این عرصه به وجود خواهد آمد.

کریمی با بیان اینکه نوسازی ناوگان فرسوده از طریق کامیون‌های چینی مونتاژ شده در داخل یا کامیون‌های وارداتی در طول پنج سال قابل انجام است، تاکید کرد: نوسازی ناوگان مسلماً اگر همه دستگاه ها با یکدیگر هماهنگ باشند با وجود محدودیت‌های مالی دولت قابل تحقق است چرا که می توان طی مدت پنج سال از طریق صرفه‌جویی در مصرف سوخت و بسیاری مسائل دیگر آن را جبران کرد. از سویی دیگر دولت قرار نیست این اعتبار را به صورت بلاعوض پرداخت کند بلکه می‌تواند تسهیلات ارزان قیمت در اختیار کامیونداران قرار دهد.

وی گفت: اگر برای این حوزه به عنوان یک مگاپروژه جذابیت ایجاد شود، می‌توان در راستای برنامه‌های وزیر راه و شهرسازی آن را از طریق تهاتر نفتی یا دیگر راهکارها و از طریق سرمایه‌گذاری بخش خصوصی داخلی و خارجی انجام داد.

دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیونداران اظهار کرد: بر اساس اعداد و ارقام مطرح شده برای نوسازی ۱۴۰ هزار دستگاه کامیون فرسوده حدود ۳۵۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است که رقم ارزی آن به حدود ۱۳ میلیارد دلار می‌رسد و دولت می‌تواند در بازه زمانی مورد نظر، سالانه حدود ۲.۵ میلیارد دلار در این زمینه هزینه کرده یا آن که از طریق سرمایه گذار این منبع مالی را تامین کند.

حالا در ادامه باید دید که آیا نوسازی ناوگان فرسوده مانند کامیون‌های فرسود با جدیت بیشتری از سوی دولت و وزارت راه و شهرسازی پیگیری خواهد شد یا آنکه این طرح بزرگ مانند گذشته با مشکلات و چالش‌های بسیاری دست به گریبان می‌شود و به سرانجام نمی‌رسد؟