بانکداری الکترونیک یا برخط یا اینترنتی، نوعی از خدمت بانکی است که نخستین بار در سال ۱۹۹۵ در آمریکا مورد استفاده قرار گرفت و پس از آن به سرعت در میان کشورهای توسعه یافته گسترش یافت. بانکداری الکترونیک انواع مختلفی از ابزارهای مالی همچون پول الکترونیک، چک الکترونیک، کیف پول الکترونیک، انواع کارتهای مالی شامل کارت بدهکاری، کارت اعتباری، کارت هزینهای، دستگاههای خودپرداز (ATM)، سیستم پایانه فروش (POS) را شامل میشود.
در دنیای مدرن، کارایی سیستم بانکی را میتوان به عنوان یکی از مهمترین عناصر پیشرفت هر کشوری در نظر گرفت. سلامت اقتصاد به یکپارچگی سیستم بانکی و سیستم اقتصادی بستگی دارد. افزایش استفاده از خدمات بانکداری الکترونیکی یکی از مهمترین عناصر موفقیت سیستمهای بانکی محسوب میشود و بانکداری الکترونیک با دادن ارزش بیشتر به مشتریان در جهت ارائه خدمات بهتر و آسانتر به مشتریان بانکی به خصوص مشتریان نسل Z(جوان) راهاندازی شده است.
بر خلاف تصور همگان بانکداری دیجیتال مترادف با بانکداری آنلاین یا بدون شعبه نبوده و در این نوع بانکداری شعب فیزیکی بانکها حذف نخواهند شد؛ بلکه از وضعیت تراکنش محوری فعلی، به سمت مشاوره محوری پیش خواهند رفت.
به طور کلی، بانکداری دیجیتال یک مدل عملیاتی است که مبتنی بر یک بستر فناوری برای تبادل اطلاعات و انجام معاملات بین بانکها و مشتریان است و این فرآیند از طریق دستگاههای دیجیتال متصل به نرمافزارهای کامپیوتری در محیط اینترنت انجام میپذیرد و مشتریان برای انجام معاملات نیازی به مراجعه به شعب فیزیکی بانکها ندارند و بالعکس، بانکها نیز برای انجام معاملات (مانند امضای اسناد، سوابق پیگیری) مجبور به ملاقات با مشتریان نیستند.
در بانکداری دیجیتال علاوه بر اینکه از فناوری اطلاعات استفاده میشود، نظام و معماری بانک نیز دستخوش تغییر شده و بانکهایی که همچنان کاغذمحور هستند به بانکهای داده محور تبدیل میشوند چراکه همچنان بسیاری از اطلاعات بانکها بر روی کاغذ بوده و این درحالی است که در بانکداری دیجیتال بسیاری از اطلاعات بر بستر دیجیتال عرضه خواهند شد.
مجید پورسعید، مدیرعامل بانک ایران زمین با بیان این موضوع که نظام بانکی کشور در حال تغییر و پوست اندازی است، گفت: این سیر تحولی چیزی نیست که در یک لحظه اتفاق بیافتد بلکه این تغییرات در یک بازه زمانی خواهد بود، بنابراین شناخت ما باید از شرایط عمیق باشد و مطمئنا شکل جدیدی از بانکداری ایجاد خواهد شد و سیاست ما در حوزه بانکداری دیجیتال تغییر نگرش و دیدگاهی است که در خصوص خدمات بانک ایجاد خواهیم کرد، به این مفهوم که این تغییر و تحول در نحوه ارائه خدمات نیست و اساسا خود خدمات بانکی متحول خواهد شد.
مدیرعامل بانک ایران زمین ویژگی مهم خدمات بانکداری دیجیتال را انعطاف پذیری آن دانست و افزود: در بانکداری دیجیتال سرویس ها چنان منعطف خواهند شد که قادر خواهیم بود برای هر مشتری خدمات خاصی را ایجاده کرده و شاهد چهره جدید از بانک ها خواهیم بود، آنچه امروز در دنیا رخ داده و به سرعت در حال همه گیر شدن است تحول در خدمات بانکی است.
مدیرعامل بانک ایران زمین، یادآور شد: با توجه به این تغییرات و اتفاقاتی که در تکنولوژی و خدمات بانکی رخ خواهد داد، مدیریت شرایط بانک، مبتنی بر دفع خطرات به عنوان یک رکن اساسی در عملیات بانکی خواهد شد و نیاز است تا بازرسین شناخت خوب و کاملی از این شرایط و فناوری های آن داشته باشند.
محمد حسین استاد، مدیر روابط عمومی بانک ایران زمین نیز با اشاره به تغییر فضای کسب و کار و ارائه خدمات به مشتریان، گفت: در سالهای اخیر رشد تکنولوژی و رشد استفاده شبکه های اجتماعی شرایط جدیدی را در ارائه خدمات به مشتریان ایجاد کرده است و مشتری امروز انتظار دارد خدمات را در همان جایی که حضور دارد دریافت کند، در واقع ما به عنوان ارائه کننده سرویس باید سراغ مشتری برویم.
رئیس روابط عمومی بانک ایران زمین با بیان این موضوع که در بحث بانکداری دیجیتال دیگر نمی توانیم از همان ابزار های تبلیغاتی سنتی استفاده کنیم، گفت: امروز مشتریان بانک توقع دارند در همان جایی که حضور دارند، خدمات دریافت کنند. پس بهترین تبلیغ، تبلیغی است که در همان نقاط اتصال بانک و مشتریان انجام می شود.
در بانکداری دیجیتال شعبه محوری رنگ میبازد و داده جایگزین آن خواهد شد. مباحثی نظیر هوش تجاری، تحلیل دادهها و… نیز بسیار مهم تلقی میشوند. به هر ترتیب، آمدن شبکههای اجتماعی، نحوه تعامل مردم با بانکها را تغییر میدهد. چه بسا مردمی که اکنون در تمام فعالیتهای روزمره به راحتی از واتس آپ استفاده میکنند، در آینده نیز در کانالهای مخصوص با بانکها تعامل داشته باشند و هزینههای پایینتر و انتقال اطلاعات بیشتر برای مشتریان از جمله مزایای بانکداری دیجیتال محسوب میشود و این مزایا میتواند رقابت بین بانکها را افزایش دهد؛ زیرا مشتریان تمایل زیادی برای تعامل با چندین بانک دارند.
Tuesday, 19 November , 2024