دکتر محمدباقر قالیباف شامگاه پنجشنبه با مصطفی شنتوپ رئیس مجلس ترکیه دیدار و گفت‌وگو کرد.

قالیباف در این دیدار با اشاره به اینکه روابط ایران و ترکیه، روابط عمیق، تاریخی و ماندگار است، گفت: بر این اساس شرایط همکاری میان دو کشور در مسائل سیاسی، اقتصادی و همچنین همکاری‌های امنیتی در منطقه دارای سطح بسیار خوبی است؛ البته شرایط کرونا و بعضاً مباحثی مربوط به تحریم‌ها تأثیرات منفی نیز گذاشته است.

رئیس مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: طبعاً باید با همکاری‌های دوجانبه عقب‌ماندگی‌های اقتصادی را جبران کنیم؛ همچنین در همکاری‌های منطقه‌ای نیز ضرورت جدی و اساسی وجود دارد مخصوصا با شرایطی که در منطقه مشاهده می‌شود که به صورت نمونه می توان به بحث آستانه اشاره کرد که یکی از موضوعات خوب برای حل مسائل منطقه‌ای است.

وی ضمن تبریک در پی انتخاب مجدد مصطفی شنتوپ به عنوان رئیس مجلس ترکیه ادامه داد: باید از فرصت‌ها استفاده کنیم تا روابط پارلمانی میان دو کشور افزایش یابد و ارتباط گروه‌های دوستی – پارلمانی با همکاری به اوج خود برسد.

قالیباف ضمن اشاره به حادثه تلخ آتش‌سوزی جنگل‌ها در ترکیه و عرض تسلیت بابت فوت تعدادی از شهروندان این کشور، گفت: این حادثه و موضوعات مربوط به آب و هوا نشان می‌دهد موضوع محیط زیست، از جمله مسائل جدی بشریت خصوصاً منطقه ما است. ایران نیز با حوادثی مانند خشکسالی، گرد و خاک و آتش‌سوزی و … روبرو است.

رئیس قوه مقننه با تأکید بر اینکه مباحث اقتصادی در روابط دوجانبه ایران و ترکیه باید مورد توجه قرار گیرد، اظهار کرد: بهرحال سطح ارتباط تجاری دو کشور تا سقف بیش از ۲۰ میلیارد دلار در سال نیز رسیده بود اما الان بسیار به سطح نازلی رسیده است.

وی در این راستا ادامه داد: شاید مسائل مربوط به کرونا و تحریم تأثیراتی داشته اما اعتقاد دارم با اراده دو کشور در سطح روسای پارلمان‌ها و همچنین دو دولت می‌توان وضعیت موجود را که در سقف ۲ الی ۳ میلیارد دلار است را افزایش دهیم.

قالیباف افزود: در خصوص افزایش روابط اقتصادی می‌توان از طریق مبادلات مرزی و فعالیت بازارچه‌ها اقدامات خوبی انجام داد و همچنین بخش دیگری از روابط را در حوزه روابط بانکی به صورت ویژه پیگیری کرد؛ در واقع موضوعات باید تنظیم شود و از طریق بانک‌های مرکزی و تجاری و تخصصی دو کشور مبادلات انجام شود.

رئیس مجلس شورای اسلامی در خصوص اهمیت روابط منطقه‌ای میان ایران و ترکیه نیز تصریح کرد: با عنوان مثال بحث آستانه یکی از مباحث منطقه‌ای است و این ارتباطات می‌تواند ابعاد بیشتری پیدا کند.

وی در ادامه افزود: هم اکنون مشکلاتی در منطقه مانند افغانستان وجود دارد و در این میان فعالیت گروه‌های تروریستی و حوادثی مانند قفقاز و قره‌باغ نیز وجود دارد؛ همه این موارد نشان می‌دهد در روابط منطقه‌ای خصوصا در حوزه‌های امنیتی باید دو کشور نزدیک‌تر باشند.

قالیباف با اشاره به اینکه نشست ۶ جانبه‌ای که میان پارلمان‌های ۶ کشور برای امنیت منطقه اخیراً در ترکیه به صورت غیرحضوری برگزار شد، گفت: به نظر می‌رسد با توجه به شرایط افغانستان نشست آتی باید زودتر برگزار شود؛ در این راستا امروز با آقای ویچسلاو والودین، رئیس مجلس دومای روسیه صحبت کردم تا نشستی حضوری در مسکو به سرعت برگزار شود البته این نشست‌ها به صورت دوره‌ای است اما به نظر می‌رسد نباید در این زمینه حساسیت نشان دهیم بلکه آنچه اهمیت دارد نتایج این جلسات است.

رئیس قوه مقننه کشورمان تصریح کرد: با مسئولان کشور ازبکستان و تاجیکستان نیز در این راستا صحبت کردم و آنها هم دغدغه افغانستان را داشتند بنابراین مسلم است که همکاری‌های نزدیک ایران و ترکیه در این خصوص می‌تواند موثر باشد.

قالیباف در پاسخ به صحبت‌های عثمان نوری گل آچار رئیس گروه دوستی – پارلمانی ایران و ترکیه گفت: موضوع مرتبط با بازارچه‌های مرزی به خاطر شرایط کرونایی با محدودیت و سختی مواجه است اما اساساً فعالیت در گمرکات و بازارچه‌های مرزی مورد تأکید قرار دارد.

وی در پایان با اشاره به روابط نزدیک خود با شهردار سابق یکی از شهرهای ترکیه خاطر نشان کرد: متأسفانه چند وقت پیش مطلع شدم ایشان به خاطر کرونا فوت کرده‌اند که بسیار متأثر شدم، تسلیت بنده را به خانواده ایشان اطلاع دهید.

بر اساس این گزارش مصطفی شنتوپ در این دیدار ضمن ابراز خرسندی از شرکت در جلسه تحلیف ریاست جمهوری ایران گفت: ایران و ترکیه روابط عمیقی دارند؛ از خداوند مسئلت دارم انتخابات برای مردم ایران پرخیر و برکت باشد و همچنین برای آقای رئیسی به عنوان رئیس جمهور منتخب هم از خداوند طلب موفقیت دارم.

رئیس مجلس ترکیه تصریح کرد: در نوزدهم ماده ژوئن آقای اردوغان رئیس جمهور ترکیه پیام تبریکی برای آقای رئیسی ارسال کردند که امروز نیز شفاهاً این پیام تبریک را انتقال دادم.

وی افزود: روابط دو کشور تنها روابط بین دو دولت نیست بلکه روابط صمیمی میان دو ملت است و در واقع روابط تنها مربوط به همسایگی دو کشور نیست بلکه دوستانه و صمیمانه است.

شنتوپ افزود: ما به همسایگی ایران و همکاری منطقه‌ای اهمیت می‌دهیم؛ اعتقاد دارم روابط دو کشور باید بیشتر شود و حجم آن افزایش یابد و در این راستا روابط بین دو پارلمان نیز ابعاد خاصی از روابط دو کشور را شامل می‌شود.

رئیس مجلس ترکیه ادمه داد: ملاقات بین روسای پارلمان‌های دو کشور نیز می‌تواند باعث افزایش و قوت روابط ایران و ترکیه شود، امیدوارم در فرصت خیلی نزدیک شاهد بازدید و دیدار شما از ترکیه باشیم.

وی ادامه داد: البته روابط بین گروه‌های دوستانه مجالس دو کشور نیز باید افزایش یابد؛ جدای از روابط پارلمانی در روابط جهانی باید همکاری‌ها در حوزه بین‌المجالس هم ارتقاء یابد.

شنتوپ افزود: به عنوان مثال ایران در سازمان تشکیلات کشورهای اسلامی کمیته دائمی فلسطین را برگزار کرد و ما نیز قصد داشتیم مجمع عمومی را برگزار کنیم که به خاطر کرونا محقق نشد؛ در مسئله فلسطین حساسیت ما همانند حساسیت شما است. برنامه‌ریزی داریم کمیته دائمی فلسطین در سطح روسای مجالس دو کشور را در استانبول برگزار کنیم.

رئیس مجلس ترکیه ادامه داد: مبارزه با تروریسم یکی از ابعاد روابط دو کشور است و در این راستا همکاری‌های ایران و ترکیه دارای اهمیت است؛ گروه‌های تروریستی مانند پ.ک.ک در خاک ترکیه فعالیت می‌کنند که این گروه‌ها در ایران، سوریه و عراق نیز فعالیت دارند که باید برای مبارزه با تروریست‌ها باید همکاری‌ها بیش از گذشته افزایش یابد.

وی افزود: مسئله افغانستان نیز دارای اهمیت است؛ عدم تشکیل و ثبات سیاسی و صلح در افغانستان موجب نگرانی است البته خارج شدن گروه‌های خارجی از افغانستان امیدبخش است اما حملات و هجوم‌های اخیر طالبان نشان می‌دهد برقراری صلح به زودی برقرار نمی‌شود.

شنتوپ ادامه داد: عدم ثبات سیاسی، امنیت و آسایش در میان مردم این کشور موجب مهاجرت‌های غیرقانونی می‌شود و کشورهای ایران و ترکیه از این مسئله متأثر خواهند شد لذا در این راستا باید همکاری‌های ویژه بین دو کشور صورت گیرد.

رئیس مجلس ترکیه در ادامه ضمن ابراز امیدواری برای بهبود مناسبات اقتصادی در سال ۲۰۲۱ گفت: در جلسه ششم شورای راهبردی ایران و ترکیه و همچنین در بیست و هشتمین جلسه کمیسیون مشترک دو کشور تصمیماتی اتخاذ شد که باید سریع‌تر اجرایی شود؛ در پیام تبریک رئیس جمهور ترکیه به آقای رئیسی نیز به این موضوع اشاره شد که جلسه شورای راهبردی ایران و ترکیه به میزبانی ایران برگزار شود.

وی اظهار کرد: برای بهبود روابط اقتصادی میان دو کشور باید از مرزهای دو کشور استفاده شود و تجارت ترجیحی مورد تأکید قرار گیرد.

شنتوپ با اشاره به نشست ۶ جانبه که میان کشورهای ایران، پاکستان، ترکیه و افغانستان در راستای همکاری‌های امنیتی منطقه‌ای برگزار شد، گفت: در جلسه استانبول، کشور ایران شرکت نکرد و برای برگزاری جلسه آتی نیز کشوری اعلام میزبانی نکرد که می‌توانیم مجدداً جلسه را برگزار کنیم؛ البته پاندمی کرونا موجب برگزار شدن جلسه قبلی به صورت ویدئوکنفرانسی به میزبانی مسکو شد.

رئیس مجلس ترکیه در این راستا افزود: ترکیه نیز خواهان این است که جلسات به صورت اجرایی برگزار شود و دبیرخانه و هیأت رئیسه برای آن شکل بگیرد و کشورهای تاجیکستان، قزاقستان و قرقیزستان نیز به آن اضافه شوند که این کشورها می‌توانند به بحث جلوگیری از ترانزیت قاچاق مواد مخدر کمک کنند.

وی ادامه داد: در رابطه با برگزاری نشست مرتبط با افغانستان در مسکو استقبال می‌کنیم اما گویا در ماه سپتامبر انتخابات دومای روسیه است و بعداً باید برای تشکیل این جلسه برنامه‌ریزی شود.

شنتوپ با اشاره به اینکه روند آستانه اهمیت زیادی دارد، اظهار کرد: آستانه با عملکرد و سیاست‌گذاری ملت‌های منطقه‌ می‌تواند اثربخش باشد لذا باید برای آن راه‌حلی پیدا کنیم، در غیر این صورت عوامل خارجی وارد می‌شوند که آثار مخربی خواهد داشت.

رئیس مجلس ترکیه ادامه داد: همان طور که می‌دانید در ترکیه مجازات اعدام وجود ندارد اما برای ۴ نفر تصمیم به مجازات اعدام گرفته شده است که جزئیات آن را سفارت کشورمان به شما انتقال می‌دهد. انجام چنین کاری در اذهان عمومی ترکیه تأثیر ناخوشایندی ایجاد می‌کند لذا در این رابطه پیشنهاد مبادله مجرمین با ایران می‌شود که در گذشته نیز صورت گرفته است.

وی به صورت رسمی از قالیباف رئیس مجلس کشورمان دعوت کرد تا به این کشور سفر کند.

شنتوپ تأکید کرد: رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و ترکیه نیز باید روابط نزدیک‌تری داشته باشند تا شاهد افزایش روابط تجاری در مرزها باشیم.

این گزارش می‌افزاید عثمان نوری گل آچار رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و ترکیه نیز با اشاره به اینکه روند شیوع پاندمی کرونا سبب بسته شدن مرزهای دو کشور شده است، گفت: دو ماه گذشته ترکیه به صورت یک جانبه مرز رازی میان دو کشور را باز کرد لذا درخواست می‌شود با حمایت ویژه ریاست مجلس ایران این مرز از سوی جمهوری اسلامی ایران نیز باز شود تا شاهد افزایش فعالیت‌ها باشیم.