دکتر سعید نمکی در آیین توزیع کاروان‌های خانه بهداشت عشایری، ضمن تشکر از همه کسانیکه در برپایی این اقدام کمک کردند، گفت: کوچ، کوچ‌نشین و کوچ‌نشینی فقط یک حرفه نیست. فقط یک راه امرار معاش نیست. من همیشه می‌گویم که کوچ و هجرت، مبدا تاریخ ما در اسلام است. در دین حضرت مسیح تولد حضرت عیسی، مبدا است، اما در اسلام کوچ و هجرت پیامبر از مکه به مدینه مبدا تاریخ شد. هجرت و کوچ یک فرهنگ اصیل و ناب با قدمتی هزار ساله است که اگر آن را حذف کنید، تکه‌های مهمی از پازل مملکت را حذف کرده‌اید. کوچ و هجرت نه فقط جزئی از فرهنگ ایران اسلامی است، بلکه جزئی از فرهنگ بشریت است.

وی افزود: کوچ‌نشین خلق‌وخوی متفاوت از سایر آدم‌ها دارد،‌ اگر دنبال صداقت و پاکیزگی آینه‌وار می‌گردید، باید از ایل و کوچ جست‌وجو کنید. این صفای ملکوتی خانه کوچ‌نشینی است. مدت‌ها بود که فکر می‌کردیم که ما برای نظام ارائه خدمت طراحی عالمانه‌ای داشتیم به خصوص سال‌های بعد از انقلاب توانستیم و با توسعه نظام بهداشتی و درمانی کشور که امروز با افتخار باید بگویم که ۱۷ هزار و ۵۰۰ خانه بهداشت در دورترین نقاط و روستاهای این کشور داریم و نداریم جمعیت روستانشینی که بهورز و خانه بهداشت نداشته باشد.

نمکی ادامه داد: یکی از دستاوردهای ما بعد از انقلاب، همین سیستم بود که در کاهش مرگ و میر کودکان و زنان به عنوان گروه آسیب‌پذیر و امروز در مدیریت کووید۱۹ این مراکز بهداشت و درمانی و خانه‌های بهداشت بزرگترین دروازه‌بانان گرفتاری ما در این سیل عظیم بیماری بودند که اگر نبودند هرگز با تخت‌های موجود پاسخگوی این هجمه ویرانگر این ویروس نبودیم.

وی گفت: آنچه که ذهن مرا همواره مشغول می‌کرد، دو جا بود؛ یکی حاشیه شهرها بود که برایش به پایگاه‌های بهداشتی فکر کردیم و دوم جمعیت نازنین کوچ‌نشینی که دائما در سفرند و تنها امید آنها امکاناتی است که در مسیر ییلاق و قشلاق می‌گذاریم. حال اگر زن بارداری در ایل دچار عوارض بارداری و زایمان ناگهانی شد، زن بارداری که به جای استراحت کردن، با طفلی در شکم نان می‌پخت، بز دوشید، کره درست کرد، آیا باید به دلیل نبود امکانات فوری جسدش را در پای سیاه چادرش دفن کنند یا جنینی را که ۹ ماه در شکم نگه داشته، دفن کنند؟. آیا پیرمرد و پیرزنی که عمری در ایل بوده‌اند، به دلیل فشار خون بالا و عوارض ناشی از آن که به صورت مستمر کنترل نشده،‌ باید دچار سکته مغزی شود و سوار بر چهارپا کیلومترها ببرند تا به یک مرکز آی سی یو برسانند؛ در حالی که اگر فشار خونش کنترل می‌شد، دچار سکته قلبی یا مغزی نمی‌شد.

نمکی ادامه داد: ابتکار خانه‌های بهداشت عشایری به نظر من یکی از زیباترین نگاه‌های عدالت گستر در نظام سلامت بود. خانه‌های بهداشتی که ما با هزینه ۱۰ تا از آن‌ها یک تخت بیمارستانی می‌سازیم. البته من منکر توسعه تخت‌های بیمارستانی نیستم و امسال به لطف خداوند برای اولین سال تاریخ این سرزمین داریم ۱۴ هزار تخت بیمارستانی تحویل می‌دهیم، سال گذشته ۲۰۰۰ تخت آی‌سی ‌یو اضافه کردیم که در تاریخ این مملکت بی سابقه و کم‌سابقه بود. ما داریم تخت‌های آی سی یومان را به دو برابر می‌رسانیم و به هیمن دلیل بود که ما در سخت‌ترین روزهای کرونا نه بیمار مبتلا به کووید و نه بیمار غیر کووید نیازمند آی سی یو بیمار سرگردان نداشتیم که اگر بود آنهایی که بر کوچکترین نقصان‌های ما انگشت گذاشته و بزرگ می‌کنند و افکار عمومی را پریشان می‌کنند، دو سه روز به دلیل هجمه ناگهانی سازمان‌نیافته واکسیناسیون جدید در نوبت دوم دیدید که در فضای مجازی چه کردند. البته ما همواره از مردم خودمان عذرخواهیم که علی‌رغم همه خدمت‌ها، کاستی داشته‌ایم. با این حال اگر بیمار غیرکرونایی که ضربه مغزی شده بود، پشت در بیمارستانی می‌ماند،‌ آبرویی برای جمهوری اسلامی نمی‌ماند و دیدید که این اتفاق با لطف خدا نیفتاد.

نمکی اظهار کرد: اما بنده معتقدم که یک خانه بهداشت عشایری که کمتر از یک‌دهم یک تخت بیمارستانی هزینه می‌برد،‌ به شدت می‌تواند نیازمندی ما را به تخت‌های بیمارستانی کاهش دهد. ما هر چه توسعه زیرساخت‌های مویرگی در کشور داشته باشیم، نیازمندی‌مان به خدمات تخصصی گران‌قیمت پیچیده را کم می‌کند. ابتکار خوبی که به خرج داده شد، انتخاب بهورزی از جنس ایل بود. تا زبان گفتمان مشترک و درک و شرایط زیست مشترک بوده و در نتیجه با هم‌فهمی و درک متقابل با مردمی که قرار است به آنها خدمت ارائه دهند، یعنی خدمت‌دهنده از جنس خدمت‌گیرنده انتخاب شد. این حرکت باعث می‌شود که در مراقبت از کودکان، واکسیناسیون به موقع، مراقبت از زنان باردار، مراقبت از جمعیت سالمند ایل و… موفق بود. نمی‌شود که پیرمرد و پیرزن ایلیاتی را در روستا نگه داشت. زیرا نفسش وابسته به نسیم بیابانی است که از آن انرژی می‌گیرد و نمی‌توان مسائل و مشکلات ناشی از فشارو و قند و… را ندید. ما نیازمند آموزش مداوم ایل هستیم، بهورزی که با ایل می‌رود  شیوه زندگی درست،‌ تغذیه مناسب، روش‌های پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر و واگیر را هم خواهد آموخت.

نمکی گفت: کار بزرگی انجام شد. ما حدود  400 خانه بهداشت عشایری را از پارسال تا امسال داریم راه‌اندازی می‌کنیم و ان‌شاءالله این را به ۶۰۰ تا می‌رسانیم و این ۶۰۰ تا را هم تجهیز می‌کنیم و آماده خدمت خواهد بود. حرکت مبارکی است. دو – سه روز گذشته هر روز افتتاح داشتیم، پروژه‌هایی مانند تزریق واکسن ملی که هیچوقت ما را باور نمی‌کردند و فکر می‌کردند که همواره ما دست‌هایمان به سمت بیرون دراز است. من به عنوان وزیر و سرباز کوچک این نظام، خیلی به بیرون از این مرزها برای دریافت واکسن خواهش و تمنا کردم و گاهی اوقات التماس کردم که زودتر واکسن را از آنهایی که واکسن را در اختیار دارند، دریافت کرده و به مردم تزریق کنند. گرچه برخی باز هم دمیدند در اینکه ما تاخیر کردیم و خوشبختانه سفیر ما در روسیه روز پیش اعلام کرد که فلانی روزی هشت تا ۱۰ بار به من زنگ می‌زد که واکسن چه شد. در عین حال آمریکایی‌ها که می‌گفتند ما در تحریم دارو، واکسن و تجهیزات پزشکی نداریم، تشت رسوایی‌شان از بام افتاد و آقای بایدن برای اولین بار گفت که اجازه می‌دهیم که به ایران دارو و تجهیزات بدهید. ما دارو و تجهیزات پزشکی و واکسن را با هزار فشار تهیه می‌کردیم. با دور زدن‌های متعدد برای  جابجایی پول و کالا.

وی تاکید کرد: امروز خوشبختانه مفتخریم به اینکه به جرگه واکسن‌سازان معروف و مطرح دنیا پیوستیم. واکسن اسپوتنیک ایرانی افتتاح شد و بعد هم آغاز فاز اول واکسن نورا در مجموعه بقیه‌الله و امروز هم پیوستن این کاروان‌های عشایری که در محروم‌ترین نقاط کشور و برای نیازمندترین مردم این سرزمین است.

نمکی گفت: حکومت‌هایی ماندگار می‌شوند که ضعفا را ببینند. ما اگر فقرا را در توسعه ملی نبینیم، قطعا طرح‌های توسعه‌مان با شکست روبرو می‌شود. رشد کشور باید فقرزدا و عادلانه باشد. قانونی در اقتصاد وجود دارد که می‌گویند وقتی سطح آب بالا می‌آید، قایق‌های کوچکتر راحت‌تر از واتر گیت عبور می‌کنند. یک هزینه ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیونی برای یک ایل‌نشین و کوچ‌رو، بزرگترین موهبت است. حال ممکن است یک بیمارستان هفت ستاره خیلی شیک برای این مردم آنقدر موهبت تلقی نشود. هفته پیش در مراوه تپه یک بیمارستان درست کردیم و امام جمعه آنجا می‌گفت که مردم اینجا بالای ۸۰ درصد در انتخابات مشارکت داشتند که دلیلش همین بیمارستانی است که برپا شده است. بنابراین امیدبخشی با کوچکترین سرمایه‌گذاری برای افراد محروم بالاترین میزان قدرشناسی را به دنبال دارد. امیدواریم این اقدام به عنوان یک حرکت خداپسندانه بر کسانی که استفاده می‌کنند، مبارک باشد.