سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه صبح روز دوشنبه در نشست هفتگی خود با رسانه های داخلی و خارجی در پاسخ به سوال ایسنا در ارتباط با روند تحولات در افغانستان و برخی از اظهارنظرها در ارتباط با نوع کنش ایران در ارتباط با موضوع افغانستان و اینکه آیا ایران در نشست استانبول که قرار است بعداز ماه مبارک رمضان در ترکیه برگزار شود شرکت خواهد کرد یا نه؟ تصریح کرد: ما تحولات افغانستان را با دقت پیگیری می کنیم و با طرف های دیگر و کنشگران منطقه ای در حال رایزنی هستیم. آنچه که در افغانستان در حال رخ دادن است ما را نگران کرده است.

وی افزود: به خاطر تحقق صلح و ثبات در افغانستان تمام مساعی و تلاش خود را به کار برده و می بریم که آینده افغانستان در صلح و ثبات باشد.

این دیپلمات ارشد کشورمان با بیان اینکه با دولت افغانستان و گروه های دیگر در این کشور در تماس هستیم و تلاش داریم که روند گفت وگوهای دولت افغانستان با طالبان و گروه های دیگر در این کشور را تسهیل کنیم، ادامه داد: امیدواریم که دولت افغانستان نیز ملاحظات جدی در نظر داشته باشد و ما امیدواریم که روند تحولات به نفع مردم افغانستان و در راستای ایجاد صلح و ثبات در این کشور پیش برود.

خطیب زاده در پاسخ به این سوال که آیا ایران در نشست استانبول شرکت خواهد کرد یا نه؟، گفت: این موضوعی است که در زمان خودش به آن خواهیم پرداخت.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با اخبار منتشر شده مبنی بر اینکه یکی از مقامات وزارت خارجه انگلیس مدعی شده که مسیر حقوقی گفت‌وگوها بین ایران و انگلیس در مورد بحث آزادی نازنین زاغری در جریان است، گفت: گفت‌وگوی حقوقی بین ایران و انگلیس در جریان نیست و قوه قضاییه باید در مورد این پرونده اظهارنظر کند.

وی ادامه داد: گفت‌وگوهایی که بین دو کشور صورت می گیرد مسائلی است مربوط به روابط دو کشور و دولت انگلیس در حوزه‌های مختلف نظراتش را به ما اعلام کرده و ما نیز پاسخ هایمان را به صورت شفاف و روشن به آن ها داده ایم.

خطیب زاده همچنین در پاسخ به پرسشی دیگر در مورد اخبار منتشر شده در ارتباط با توافق ایران و آمریکا در مذاکرات اخیر برای تبادل زندانیان بین دو کشور گفت: موضوع زندانیان یک موضوع انسانی بوده و هست و همواره در دستور کار ایران قرار داشته است و جدا از تمامی گفت‌وگوها و مسیرهای دیگری که در حوزه برجام یا موضوعات مرتبط بوده این موضوع پیگیری شده است.

این دیپلمات ارشد کشورمان ادامه داد: همیشه ایده ها و طرح هایی در این زمینه مطرح بوده و در دست پیگیری است.

وی تصریح کرد: گزارشات منتشر شده از منابع آگاه در این زمینه تأیید نمی شود.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در مورد اخبار منتشر شده از سوی یکی از رسانه های منطقه مبنی بر اینکه قرار است در جریان مذاکرات وین هفت میلیارد دلار از دارایی های ایران آزاد شود و طرفین در این ارتباط توافق کردند، گفت: در خصوص آزادی منابع مالی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور سیاست ما همانی است که همیشه گفته‌ایم و اینکه همه این ها در یک جا باید آزاد شود.

وی در ادامه صحبت های خود با خبرنگاران داخلی و خارجی در مورد تغییر لحن مقامات سعودی از جمله ولیعهد این کشور در ارتباط با تعامل تهران و ریاض تصریح کرد: تغییر لحن و گفتمان قطعا به کاهش تنش ها کمک می کند اما تا زمانی که منجر به تغییر رفتار نشود نتیجه عملی جدی نخواهد داشت.

خطیب زاده با بیان اینکه ما همواره آماده گفت‌وگو در هر سطح و در هر شکلی با همسایگان خود از جمله عربستان سعودی بوده و هستیم، گفت: فکر می کنیم منطقه و ملت های دو کشور نتیجه و ثمره چنین گفت‌وگوهایی را که منجر به ایجاد صلح و ثبات، امنیت و آرامش بیشتر در منطقه خواهد شد، خواهند دید و تردید داریم که در دو طرف نسبت به این موضوع شکی وجود داشته باشد.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به پرسشی دیگر در ارتباط با روند مذاکرات وین و تأکید مقامات عالی رتبه کشورمان مبنی بر اینکه مذاکرات نباید فرسایشی شود و شروط ایران باید به طور کامل رعایت شود، گفت: وزارت خارجه مأموریت محور است و بر اساس مأموریتی که نهادهای بالادستی و تعریف مسیری که انجام می دهند حرکت می‌کند. در مذاکرات وین نیز در همین چارچوب حرکت می‌کنیم.

خطیب زاده ادامه داد: همان طور که پیش از این اعلام کرده‌ایم در وین سه کارگروه فعالیت می کنند و اکنون دو متن به صورت اولیه در ارتباط با موضوع هسته‌ای و رفع تحریم ها داریم.

وی ادامه داد: همان طور که می دانیم وقتی متون به مرحله نگارش می رسد یک مقداری دقت بیشتری می خواهد و ما براساس دقت جلو می‌رویم، تعجیل نداریم و البته اجازه نمی دهیم که گفت‌وگوها فرسایشی شود و آنچه که مهم است این است که برجام نه کلمه بیش و نه یک کلمه کم اجرایی شود و این موضوعی است که ما در کمیسیون مشترک برجام برای طرف های مقابل روشن کرده‌ایم و بر این اساس در حال حرکت هستیم.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد سفرهای اخیر منطقه‌ای ظریف به چهار کشور قطر، عراق، عمان و کویت و اینکه آیا این سفرها ادامه خواهد داشت؟، تصریح کرد: سفرهای دکتر ظریف به کشورهای حوزه خلیج فارس در چارچوب دیپلماسی رمضان صورت گرفته است و ما با هر کدام از این کشورها موضوعات منطقه‌ای و دوجانبه داریم و در این سفرها در ارتباط با این موضوعات بحث و گفت وگو شده است.

خطیب زاده با بیان اینکه تمرکز این سفر روی ترتیبات فراگیر منطقه ای در حوزه خلیج فارس از جمله پیشنهادات مطرح شده از سوی ایران در این ارتباط بود، تصریح کرد: اینکه در ماه مبارک رمضان استفاده از دیپلماسی رمضان ادامه پیدا کند و سفرهای دیگری از سوی وزارت خارجه به کشورهای منطقه صورت بگیرد منوط به نهایی شدن این سفرهاست. البته باید توجه داشته باشیم که شرایط کرونایی مجددا در برخی از کشورهای منطقه تشدید شده است و این برنامه ریزی را مقداری سخت‌تر کرده و در نهایت باید منتظر بمانیم و ببینیم که چه اتفاقی می افتد.

وی همچنین در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری مبنی بر اینکه گفته شده در مذاکرات ایران با عربستان برخی دیگر از کشورهای دیگر از جمله مصر و اردن نیز حضور دارند خطاب به خبرنگار پرسش کننده گفت: من اصل خبری که شما مطرح کردید را نمی توانم تأیید کنم لذا توضیحی در این خصوص وجود ندارد.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به پرسش دیگر ایسنا در ارتباط با آخرین پیگیری های این وزارتخانه در ارتباط با پرونده آزار و اذیت دو شهروند ایرانی در ترکیه و آخرین خبرها در این زمینه اظهار کرد: گزارش های رسیده در ارتباط با این موضوع از همان لحظات اولیه در دست پیگیری بوده و هست. توجه به حقوق شهروندان کشورمان و شرایط آن ها از مهمترین نکاتی است که وزارت خارجه در تمامی ابعاد با جدیت همواره پیگیری کرده است. در مورد این پرونده با مقامات آنکارا در تماس و تعامل هستیم و با سفارت ترکیه در تهران گفت‌وگوهایی انجام شده است. مرزبانان دو کشور در ارتباط با یکدیگر هستند و این موضوع بین ایران و ترکیه در حال پیگیری است تا ابعاد این داستان و موضوع هر چه زودتر مشخص و روشن شود.

سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در ادامه این نشست خبری در پاسخ به سوال دیگری درباره بدهی دولت انگلیس به ایران و برخی از اخبار منتشر شده در ارتباط با این موضوع تأکید کرد: بدهی دولت انگلیس به ایران بدهی چند دهه‌ای است که متأسفانه به دلایل واهی همچنان از سوی دولت انگلیس پرداخت نشده است.

وی ادامه داد: البته بخش کوچکی از این موضوع تعیین تکلیف نشده است و دادگاه آن با توجه به شرایط کرونا و عدم امکان حضور وکلا به تعویق افتاده است.

خطیب زاده تأکید کرد: اصل بدهی دولت انگلیس به ایران مدت‌هاست که باید پرداخت شود و هر چه زودتر لندن تعهدش را در این زمینه انجام دهد، مسیر درست تری را طی کرده است.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با وضعیت دارایی‌های ایران در برخی از کشورها از جمله کره جنوبی تأکید کرد: اینکه مبالغ ایران در دیگر کشورها باید در اختیار تهران قرار بگیرد چه در کره جنوبی و چه در دیگر کشورها یک امر کاملا قطعی است.

خطیب زاده همچنین در پاسخ به این پرسش که طبق برخی از اخبار منتشر شده بایدن رئیس جمهور آمریکا در دیدار اخیرش با رئیس سازمان اطلاعاتی رژیم صهیونیستی موساد گفته که آمریکا تا بازگشت به برجام راه درازی را در پیش دارد، تأکید کرد: من درباره اظهارات نقل شده و صحت و سقم آن و آنچه که در ملاقات های مقامات خارجی عنوان می شود نمی توانم اظهار نظری کنم و آنچه که می توانم بگویم این است که سیاست قطعی ایران تأکید بر بازگشت همه جانبه آمریکا به همه تعهداتش ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل به صورت کامل است و همان طور که مقامات عالی رتبه کشور تأکید کردند در این خصوص نه عجله داریم نه وارد بازی فرسایشی می شویم. آنچه که برای ما در این زمینه مهم است این است که این بازگشت باید یکجا، قطعی و قابل راستی آزمایی باشد.

وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه منظور ایران از اینکه آمریکا باید تحریم‌ها را علیه ایران بردارد با توجه به اینکه آمریکا سال‌هاست تحریم هایی را علیه ایران اعمال کرده است، گفت: ۴۲ سال است که آمریکا ایران را در قالب تحریم‌های اولیه و ثانویه مورد تحریم قرار داده است و آنچه که برای ما مهم است این است که همه تحریم‌هایی که از روز اجرایی شدن برجام به ویژه دوران ترامپ علیه ایران وضع شده و انتفاع ایران از برجام را تحت تأثیر خود قرار داده همه آن ها یکجا برداشته شود و قابل راستی آزمایی باشد.

خطیب زاده همچنین در پاسخ به این سوال که آقای عراقچی در اظهاراتی اعلام کرده است که در جریان مذاکرات وین توافق شده که اکثر تحریم های افراد و نهادها برداشته شود، اکنون موارد اختلافی ایران با طرف های مقابل در این ارتباط چیست؟، تصریح کرد: ما در فضای عمومی مذاکرات را ادامه نمی دهیم و این ها مربوط به کمیسیون مشترک برجام است. آنچه که می‌توانم بگویم این است که تمامی آنچه که برای ما خط قرمز است و از روز اول هم بوده این است که باید تمامی تحریم‌هایی که بعد از برجام علیه ایران اعمال شده است برداشته شود از جمله تحریم‌های حوزه عمومی و تحریم های بخشی. پیشرفت های خوبی در این دور از مذاکرات حاصل شده است و طرفین توانستند که به فهم مشترکی در بسیاری از حوزه ها برسند.

وی ادامه داد: در حوزه تحریم اشخاص اختلاف نظرهای جدی وجود دارد و ما باید در مسیر گفت‌وگوهای کمیسیون مشترک برجام گفت‌وگوها در این زمینه را ادامه دهیم.

سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: مبنای استدلال جمهوری اسلامی ایران براساس برجام مبنای حقوقی و انتفاع قطعی ایران از رفع تحریم ها مبانی قوی هستند و همان طور که گفتم باید گفت وگوها در فضای خودش جلو برود. پیشرفت های قابل توجه و بسیار خوبی حاصل شده ولی در حوزه‌هایی نیز کند جلو رفته ایم.

خطیب زاده در پاسخ به سوال دیگری در خصوص برخی اظهارنظرها در ارتباط با موضوع رفع تحریم‌ها و اقدام وزارت خارجه در این زمینه تأکید کرد: موضع وزارت خارجه در مورد بحث تحریم‌ها موضع نظام است و ما تأکید بر رفع تمام تحریم‌هایی داریم که بعد از برجام به ایران تحمیل شده است.

وی همچنین در ادامه پرسش ها در ارتباط با رفع تحریم ها تصریح کرد: رفع تحریم های مالی، بانکی، نفتی و حوزه های عمومی و بخشی جزء بدیهیات است و آنچه که در مورد آن گفت وگو می شود موضوعات اختلافی است.

سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: در حال حاضر به دو متن رسیده‌ایم، موارد اختلافی وجود دارد که باید در مورد آن تصمیم گرفته شود.

خطیب زاده بیان کرد: ما معتقدیم همه تحریم‌هایی که ترامپ علیه ایران اعمال کرده مرتبط با برجام است و همه آن ها با هدف از بین بردن برجام و جلوگیری از انتفاع ایران از برجام بوده است.

وی در پاسخ به این سوال مبنی بر اینکه ما اکنون در حال گفت‌وگو در مورد رفع تحریم ها هستیم و موضوع آسیب هایی که آمریکا به خاطر خروج از برجام به ایران وارد کرده است چه می شود و به نظر می رسد که در این ارتباط بحث و گفت وگویی نمی شود؟، تصریح کرد: فرض شما مبنی بر اینکه در این زمینه گفت‌وگو و صحبت نمی شود، فرض دقیقی نیست. در ارتباط با این موضوع در جای خود گفت‌وگو شده و می شود. ما اکنون در حال تمرکز در خصوص چگونگی بازگشت آمریکا به کلیه تعهداتش هستیم و قطعا موضوعات بسیاری در کمیسیون مشترک برجام در صورت بازگشت آمریکا به برجام وجود خواهد داشت که باید در مورد آن صحبت و گفت‌وگو شود که موضوع مورد اشاره شما هم قطعا یکی از آن ها خواهد بود.

سخنگوی وزارت خارجه در این نشست مطبوعاتی با بیان اینکه ما تأکید داریم که ایران باید به کلیه منابع خود دسترسی پیدا کند و در چارچوب برجام حتما باید این کار انجام شود، در مورد سفر محمدجواد ظریف به عراق در هفته گذشته و مذاکراتی که در این سفر صورت گرفته است، گفت: سفر آقای ظریف به عراق در چارچوب سفر منطقه ای ایشان بود و همان طور که آقای ظریف در توییتی ذکر کردند دو مسیر موازی با هم در جریان است، یکی مسیر گفت‌وگو با همسایگان و دیگری مسیر گفت‌وگوها در وین که با دو موضوع و دو هدف متفاوت ولی در عین حال مرتبط با هم است و مسئله مهم این است که منطقه به سمت آرامش حرکت کند.

وی ادامه داد: زمانی که برجام نیز حاصل شد آقای ظریف اولین مقاله خود را در یک روزنامه منطقه‌ای منتشر کردند در باب گفت‌وگوهای منطقه ای و پیام سفر آقای ظریف به منطقه هم این است که همسایگان و منطقه همیشه در اولویت ما هستند.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با دیدار محمدجواد ظریف با محمدعبدالسلام در عمان و تحولات یمن تصریح کرد: ما واقعا نگران تحولات یمن هستیم. بدترین شرایط انسانی در آنجا وجود دارد و آنچه که در مأرب می گذرد را باید در چارچوب تحولات کلی یمن دید.

خطیب زاده تصریح کرد: اگر اراده جدی برای پایان دادن به وضعیت کنونی اسفبار انسانی یمن وجود دارد باید رفع محاصره همزمان با آتش بس سراسری در یمن رخ دهد، دسترسی های انسانی فراهم شود و گفت‌وگوهای یمنی – یمنی انجام شود. دولت نجات ملی یمن نیز نه تنها از این مسیر حمایت کرده بلکه نقش موثری در تعریف این مسیر داشته است و مذاکراتی که در عمان نیز صورت گرفت در همین چارچوب بود.

وی همچنین در پاسخ به این سوال که گفته شده یک نماینده ای از سوی سازمان ملل در ارتباط با پرونده هسته ای ایران تعیین شده است، گفت: من نمی دانم این سوال شما از کجا آمده است. موضوع پرونده هسته ای ایران در حال حاضر بین ایران و گروه ۱+۴ در جریان است و اگر آمریکا با اجرای تمامی تعهداتش به برجام برگردد به ۱+۵ تبدیل می شود.

خطیب زاده ادامه داد: همان طور که موضوعات منطقه ای به کشورهای فرامنطقه ای مربوط نمی شود موضوع پرونده هسته ای ایران نیز موضوعی است که در روندی که مورد اشاره قرار گرفت در حال حرکت است.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوالی در ارتباط با برخی از گزارش هایی که در رسانه ها در ارتباط با موضوع تحریم ها مطرح شده از جمله مثلا تعلیق ۱۲۰ روزه یا ۱۸۰ روزه تحریم‌ها تأکید کرد: گزارش های پراکنده نباید مبنای تحلیل شما قرار بگیرد. آنچه که موضع قطعی ایران است این است که تمامی تحریم ها باید لغو شود و مذاکرات در این چارچوب در حال انجام است.

وی ادامه داد: یکسری اختلافات در مورد رفع تحریم برخی از اشخاص و لیست ها وجود دارد که باید گفت‌وگوها در مورد آن ها نهایی شود.

خطیب زاده تأکید کرد: آنچه که در برجام نوشته شده ملاک عمل ما خواهد بود و ما به سیاست داخلی آمریکا کاری نداریم. قطعا تمام تعهدات آمریکا باید عینا از سوی دولت آمریکا اجرایی شود و اینکه چگونه اجرایی کند به خود این کشور برمیگردد.

سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: آمریکا به خصوص در دوران ترامپ ثابت کرده که به هیچ معاهده‌ای می تواند پایبند نباشد و از آن خارج شود و در این چارچوب برای ما اجرای تعهدات قابل راستی آزمایی شدن مهم است.

خطیب زاده در ابتدای این نشست به تشریح تحولات سیاست خارجه کشور در طول یک هفته گذشته پرداخت و فرا رسیدن ایام شب های قدر و شهادت حضرت علی (ع) را تسلیت گفت.

وی همچنین اعلام کرد: کمیسیون مشترک برجام از روز جمعه مجددا کار خود را از سر می گیرد.