عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه کشورمان در گفتوگو با شبکه سی.جی.تی.ان، در پاسخ به این سوال که پیشنهاد ایران در قبال اظهارات اخیر جو بایدن چیست که گفت بود آمریکا تا زمانی که ایران غنیسازی اورانیوم را متوقف نکند، تحریمها را لغو نخواهد کرد، گفت: اول از همه این که چیزی که او گفت توسط منابع دیگر اصلاح گردید و گفته شد که منظور او غنیسازی فراتر از برجام(توافق هستهای) بوده است. اما درباره مسئله اصلی که سلسله مراتب بارگشت به پایبندی کامل به توافق توسط تمامی اعضای برجام است، باید بگویم که وضع کاملا معلوم است. آمریکا تصمیم گرفت که مشارکتش در برجام را متوقف کند. آنها میز مذاکره را ترک کرده و تحریمها را بازگرداندند. حتی تحریمهایی جدید بر ایران اعمال کردند. اکنون، اگر سیاستشان بازگشت به برجام و عضویت دوباره است، آنها باید به شکل واقعی تحریمها را لغو کرده و به پایبندی کامل بازگردند. کاری که ما کردیم، در واقع، چارهجویی برای تخطی آمریکا از توافق و علیه بازگردانی تحریمها علیه ایران بود. همان طور که گفتم، کاهش تعهدات از سوی ایران، در واقع اقدامی متقابل بر اساس پاراگراف ۳۶ برجام بود.
عراقچی افزود: بنابراین، فکر میکنم که اگر شرایط را منصفانه در نظر بگیرید، هر کسی خواهد گفت که این آمریکا است که اول باید بازگردد. هنگامی که بازگردند و تحریمها علیه ایران را لغو کنند و ما هم راستیآزمایی کنیم که تحریمها لغو شدهاند، سپس آماده خواهیم بود که فورا به پایبندی کامل به برجام بازگردیم.
معاون وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به استدلال خبرنگار این شبکه که گفت «اکنون این مثل وضعیت اول مرغ بود یا تخم مرغ به نظر میرسد»، توضیح داد: من این را مسئلهی مرغ و تخم مرغ نمیبینم. آنها برجام را ترک کردند؛ تحریمهایی در طی چهار سال گذشته بر ما اعمال کردند. حالا، اگر فکر میکنند که برجام توافق خوبی است و میخواهند به این توافق بازگردند، طبعا باید به اجرای تعهداتشان بازگردند. سپس ایران هم همین کار را خواهد کرد.
او در پاسخ به این سوال که با توجه به اظهارات بایدن مبنی بر این که اگر قرار باشد مذاکراتی با ایران بر سر احیای برجام انجام دهد، بر سر برنامه موشکهای بالستیک ایران و فعالیتهای منطقهای آن نیز گفتوگو خواهد کرد، آیا ایران حاضر خواهد شد چنین چیزی را بررسی کند، تشریح کرد: به هیچ وجه. برجام فقط درباره برنامه هستهای ایران است. این توافق دو رکن دارد: محدود شدن برنامه صلحآمیز هستهای ما در ازای لغو تحریمها. فقط همین.
عراقچی افزود: وقتی درباره توافق هستهای مذاکره میکردیم، درباره هیچ چیز دیگری مذاکره نکردیم و این آگاهانه و تصمیم تمام اعضای توافق بود. وقتی برجام را با چین، روسیه، اروپاییها و آمریکا مذاکره کردیم، همهمان به دلیلی تصمیم گرفتیم که وارد موضوعی فراتر از برنامه هستهای ایران نشویم. به همین دلیل است که برجام یک موفقیت بود. ما حاضر به ورود به هیچ موضوع دیگری نیستیم، چه مسائل منطقهایمان باشد، چه توان دفاعیمان یا هر چیز دیگری، به ویژه این که آمریکا ثابت کرده است که شریکی نالایق در مذاکرات است و اروپاییها هم ثابت کردهاند که قادر به عملی کردن وعدههایشان نیستند. متاسفانه برجام تجربه بسیار بدی برای مردم ایران شد. ثابت کرد که آنها نمیتوانند به وعدههای کشورهای غربی اعتماد کنند.
معاون وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه این گفتوگو در توضیح اظهارات محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان مبنی بر این که زمان آمریکا برای بازگشت به پایبندی به تعهداتش در برجام به خاطر ضربالاجل مصوبه مجلس ایران و فضای انتخاباتی پس از سال نوی شمسی در ایران، گفت: فکر میکنم که مصوبه مجلس کاملا روشن است. مجلس در واقع به دولت دستور داد که فورا غنیسازی اورانیوم تا ۲۰ درصد را آغاز کند. این کاری است که حدودا یک ماه پیش آغاز کردیم. سپس مجلس تصمیم گرفته است که اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی میتواند دو ماه پس از تصویب این طرح، متوقف شود. این ضربالاجل در واقع ۲۱ فوریه است. بنابراین، اگر پیش از این تاریخ اتفاقی نیفتد، اگر تحریمها پیش از این تاریخ لغو نشوند، کاری جز انجام دادن چیزی که دولتمان تصمیم گرفته است نداریم و اجرای پروتکل الحاقی را متوقف خواهیم کرد.
او در این راستا بیان کرد: این اقدام به این معنی خواهد بود که تعداد بازرسیها و تعداد بازرسها در ایران کاهش خواهد یافت. ما آن موقع هم هنوز عضوی از ان.پی.تی(معاهده منع دائمی اشاعه تسلیحات هستهای) خواهیم بود، هنوز هم توافقنامه پادمانی خودمان را با آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواهیم داشت. به ان.پی.تی و توافقنامه پادمانی متعهد خواهیم بود و بدین وسیله بازرسان به کارشان در ایران ادامه خواهند داد اما نه به اندازهای که پروتکل الحاقی به آنها اجازه میدهد. موعد این اقدام بسیار نزدیک است. بله وقتمان کم است. سپس، حدودا یک ماه پس از آن تاریخ، به سال نوی ایران میرسیم و بعد به فضای انتخاباتی وارد میشویم. همه میدانند که در بحبوحه کارزارهای انتخاباتی، هیچ کسی ترجیح نمیدهد که مذاکره کند. زمانی که در اختیار داریم بسیار محدود است. حالا به رئیس جمهور بایدن بستگی دارد که این سیاست را اصلاح کند. اگر میخواهند برجام را به عنوان دستاوردی بسیار مهم در دیپلماسی و ابزاری مهم در مقررات عدم اشاعه تسلیحات هستهای حفظ کنند، باید شتاب کنند، چرا که زمان به دلایلی که توضیح دادم در حال به پایان رسیدن است. ما عجلهای نداریم اما دولت جدید آمریکا باید سیاستهایش را به سرعت درباره برجام تنظیم کند، وگرنه این عزم از دست میرود.
Saturday, 23 November , 2024